Ljudi su otkad znamo za sebe trazili vjecni zivot. Danas naucnici i dalje istrazuju tu temu ali ne sa namjerom na neki vjecni zivot nego sa namjerom da ljudima omoguce duzi zdrav zivot.
Zahvaljujuci novim i poboljsanim metodama molekularne genetike, naucnici su uspjeli napraviti velike korake u nauci. Do sad se C.Elegans nematod koristio kao modelni organizam (organizam na kojem se provode studije) . Tu su naucnici pokazali da su cak do 1% gena povezani sa zivotnim rokom ovog organizma.
Naučnici, sa ETH Ciriha i JenAge konzorcijuma iz Jene, sistematski su presli tri genoma od tri razna organizma u potrazi za genima koji su povezani sa procesom starenja. Isto moraju biti prisutni u sva tri organizma i samim tim poticu iz zajednickog pretka. Ovi ortologni geni ( geni koji dijele istu funkciju iako su pronadjeni u raznim organizmima) pronadjeni su isto u svim ljudima.
Da bi pronasli ove gene naucnici su skenirali 40 000 gena u zebraribi, C.elegans i misevima. Naucnici su htjeli da pronadju ako su geni regulisani na identican nacin u sva tri organizma i to u slicnom stanju – mladost, zreloj i staroj dobi. Znaci ako je povisena ili snizena ekspresija gena kroz starenje.
Aktivnost gena se tako mjeri da naucnici mjere kolicinu messengerRNA (mRNA) pronadjenju u celijama ovih zivotinja. mRNA je transkript gena i nacrt proteina. Ako je velika kolicina mRNA od nekog posebnog gena, to znaci da je gen jako aktivan. Manja kolicina mRNA znaci isto tako da gen ima nizu aktivnost.
Od ove dobijene informacije, naucnici su koristili statisticne modele da bi izracunali koji se geni na isti nacin regulisu u sva tri organizma. Pokazalo se da su imali samo 30 zajednickih gena koji uticu na proces starenja.
Kad su proveli eksperimente gdje su mRNA odgovarajucih gena selektivno blokirali, naucnici su pokazali efekat na proces starenja u nematodima. Kod desetak ovih gena se pokazalo da kad ih blokiraju rok trajanja zivota je bio produzen za barem pet posto. Posebno je b-cat1 gen se isticao koji je kad je blokiran bio, produzio nematodu zivot za cak 25 %. Cak su uspijeli i raskrinkati taj mehanizam. ETH profesor Ristow vjeruje da je isti mehanizam u pitanju i kod ljudi, jer su trazili samo gene koji su kroz evoluciju konzervirani bili. Isto priznaje da su ovakve studije teske provesti na ljude, tako da su odlucili dodati parametre poput holesterola i nivo secera u svojim studijama da dobiju indikatore zdravstvenog statusa svojih testobjekata.
Sa studijom ce pokazati na koji nacin se moze uticati na proces starenja i tako izbjeci bolesti povezane sa starost- kao sto su secerna bolesti ili visok pritisak.
Na zapadu je demografija takva da ljudi sve duze zive i zato naucnici iz Ciriha i Jene smatraju da je jako bitno produziti zdravi dio zivota i koliko je moguce izbjeci bolesti. Kad bi uspijeli preventivne mjere poduzeti da starijim ljudima povecaju kvalitet zivota tad bi troskove u zdravstvu za vise od pola smanjili.
original clanak
